1 Beloften worden waargemaakt 13-9-2012 Met onder andere een fors isolerende houtskeletbouw buitenschil met goede kierdichting, zijn in De Kroeven 246 woningen gerenoveerd volgens de PassiefHuis-methode. In de Roosendaalse wijk kwamen voorjaar 2012 de eerste energierekeningen binnen, een jaar nadat de renovatie was voltooid. De beloofde energiebesparing van 75 procent, ofwel 65 euro per maand, blijkt met gemak te worden gehaald. Tekst Carla Debets Bouwtekst. Foto's VDM Woningen en Carla Debets Woningcorporatie AlleeWonen heeft de bewoners van de gerenoveerde woningen in De Kroeven eerst een jaar laten wennen aan hun `nieuwe' woning. Ondertussen deed de corporatie er alles aan om de beloofde energiebesparing te helpen bereiken. Zo hebben de bewoners bij oplevering onder andere een dvd en fotopagina's met instructies ontvangen, over hoe ze de woning zo energiezuinig mogelijk konden bewonen. Daarnaast zijn alle bewoners het eerste jaar bezocht door corporatiemedewerkers om nadere uitleg te geven, en ook de onderhoudsdienst hield oren en ogen open om problemen op te sporen en te verhelpen. 2 Hoewel de monitoring van de woningen pas binnenkort van start gaat, is Robert van Rede van AlleeWonen overtuigd van een goed resultaat. "Die 75 procent energiebesparing, ofwel 65 euro per maand, halen we met gemak. Ik denk zelf dat het rendement nog wel hoger is. Dat komt natuurlijk ook doordat de woningen hiervoor niet of nauwelijks ge?soleerd waren en zo lek als een mandje", licht technisch projectleider Van Rede toe. "De energiebesparing van 65 euro was gebaseerd op de berekende huurverhoging bij renovatie tot Passiefwoningen. Het besluit om te kiezen voor de PassiefHuis-renovatie viel na een werkbezoek aan een project in Duitsland. Met de te verwachten energiebesparing zouden de totale woonlasten niet stijgen, een belangrijke voorwaarde voor het uitvoeren van de renovatieplannen. Door deze renovatie kunnen we weer 40 jaar vooruit met de woningen. Dat is wel wat anders dan een labelsprong van F naar B, waar je over circa 10 jaar weer opnieuw kunt beginnen." In de visie van de corporatie is duurzaamheid ??n van de kernwaarden, waarbij de verwachte stijging van de energiekosten een aandachtspunt is. Voor beheersbare woonlasten moeten vooral de energiekosten dalen. En om de betaalbare woningvoorraad in stand te houden, wil de corporatie maximale energiebesparende maatregelen nemen. Van huurlasten naar woonlasten dus, waarvoor de AlleeWonen met de PassiefHuis-renovatie al een grote stap in de goede richting heeft gezet. Houtskeletbouw PassiefHuis-renovatie begint met het maken van een goed ge?soleerde schil. De woningen in De Kroeven zijn aangepakt op twee manieren: 134 woningen kregen nieuwe houtskeletbouw gevels en daken, en 112 woningen zijn voorzien van buitengevelisolatie en eveneens houtskeletbouw dakelementen. De grote elementen zorgen voor weinig naden waardoor het eenvoudiger is te voldoen aan de hoge eisen van luchtdichtheid. Ook de grote maatvastheid speelt hierin een belangrijke rol. Door het inbouwen van ramen en deuren in de fabriek, kan bouwbedrijf VDM Woningen een hoge kwaliteit van de aansluitingen garanderen. Met de grote prefab elementen kan bovendien snel worden gewerkt, wat belangrijk is omdat de bewoners tijdens de renovatie in hun woningen bleven. 3 Van Rede is van mening dat beide bouwsystemen even goed scoren wat energiezuinigheid betreft. "En dat kan ook niet anders, omdat beide systemen moeten voldoen aan dezelfde hoge eisen voor passief renoveren. Gemiddeld was het energieverbruik v??r renovatie zo'n 2000 m3 gasverbruik per jaar, nu is dit nog slechts zo'n 400 m3 . Wat je vooral ook ziet, is dat de temperatuurfluctuaties afnemen door het dikke isolatiepakket. Bij wijze van proef hebben we in de winter, met een snijdend koude wind, in een woning de verwarming een nacht lang uitgezet. De temperatuur was nog geen graad gezakt", schetst Van Rede. Hoewel een aantal maatregelen samen zorgen voor de energiebesparing, ziet de technisch projectleider toch de grootste rol weggelegd voor de schilisolatie. "De dikke houtskeletbouw elementen met hun enorme isolatiewaarde zorgen toch zeker voor 80 tot 85 procent van de energiebesparing. Daarnaast leveren natuurlijk ook de warmteterugwinning, de zonnepanelen en het kleinere verwarmingstoestel nog een bijdrage." Voor dit project ontwikkelde Brink Climate Systems een compact PassiefHuis-toestel. Tevreden bewoners De bewoners maken geen geheim van hun tevredenheid over de hoge energiebesparing. "Wij zijn er heel blij mee. Sinds januari hebben we de verwarming al niet meer aan gehad", vertelt Joke Jonker, bewoon- ster aan de Pootlaan. "En als we willen douchen, en de bijdrage van de zonnepanelen is niet voldoende, springt er alleen een kleine cv-ketel bij. De verwachting die de woningcorporatie heeft gewekt, is zeker uitgekomen." Natuurlijk hoorde ook de omgeving van De Kroeven de positieve geluiden, waarop bewoners van een aangrenzende wijk zijn gestart met een renovatieaanvraag. AlleeWonen is dan ook bezig met plannen voor 84 vergelijkbare woningen. "De renovatie tot PassiefHuizen is ??n van de opties", zo vertelt Van Rede. "De plannen voor De Kroeven dateren van v??r de crisis, toen er nog voldoende geld was. De hoge investeringskosten zijn echter mede veroorzaakt door het langdurige traject, en doordat we voor een groot deel zelf de research hebben gedaan. Dezelfde renovatie nog eens uitvoeren, kan mogelijk tot 15 ? 20 procent lagere kosten leiden. Onder andere doordat de risico's voor de aannemer nu bekend zijn en in een tweede uitvoering een stuk lager kunnen zijn."