Cees Faay is directeur R&D bij Faay Vianen. Liefhebberij, noemt hij het. Na ruim 30 jaar aan het hoofd van het familiebedrijf te hebben gestaan, droeg de oprichter in 2005 de scepter over aan de volgende generatie. Nu mag hij zich puur richten op zijn passie: innoveren.
nr 4 201512
tekst robert dingemans
Cees Faay is directeur R&D bij
Faay Vianen. Liefhebberij, noemt
hij het. Na ruim 30 jaar aan het
hoofd van het familiebedrijf te
hebben gestaan, droeg de
oprichter in 2005 de scepter over
aan de volgende generatie. Nu
mag hij zich puur richten op zijn
passie: innoveren.
Praat je met Cees Faay over innove-
ren, dan heb je het al snel over prefab.
De scheidingswand die hij bijna 45 jaar
geleden ontwikkelde en die de grond-
slag vormt voor al de producten die
sindsdien uit de fabriek in Vianen
rolden, was al een prefab wand. "Wij
dachten: we kunnen de bouw versnel-
len. Men was gewend om elk muurtje
met de hand te metselen." Eerst werd
er lacherig over gedaan, maar Faay
liftte mee op de renovatiegolf van de
jaren 70. Met de prefab-wanden werd
het veranderen van de woningplatte-
grond ineens een stuk makkelijker.
Prefab nam sindsdien een hoge vlucht
en zit vooral de laatste jaren weer flink
in de lift. "Een huis is tegenwoordig
volledig prefab neer te zetten. Die
ontwikkelingen zullen alleen maar
doorgaan en in kwaliteit verbeteren."
Bij Faay manifesteert zich dat de afge-
lopen jaren bijvoorbeeld in de vorm
van de prefab badkamer, "die takelen
we zo naar binnen", en de ontwikke-
ling van brandwerende plafondsyste-
men. De ontwikkeling van steeds meer
prefab elementen is logisch gezien de
"In de horizontale keten
verdwijnt de rol van de
tussenhandel"
nr 4 2015interview cees faay 13
interview
ROL VAN TUSSENHANDEL
Aangezien de leverancier zelf verantwoordelijk is voor productie en
logistiek, rijst al snel de vraag of er nog ruimte is voor de traditionele
bouwmaterialengroothandel. "Je kunt eigenlijk wel stellen dat wanneer
wij als leverancier betrokken worden in de horizontale keten de functie
van de tussenhandel verdwijnt. Van oudsher waren zij de voorraadhou-
dende partij, maar doordat ze die zelf afbouwen, verkleinen ze hun eigen
bestaansrecht. Het worden steeds meer dozenschuivers. Hoewel Faay
de logistieke processen zelf prima op orde heeft, ziet de voormalig
directeur daar nog wel een functie voor de handel. "Ze moeten zich
toeleggen op de distributie op de bouwplaats. Dat wil zeggen snel en op
maat leveren en zorgen dat de producten op de goede plek terechtko-
men, tot aan de juiste verdieping aan toe. Dan lever je een meerwaarde
in de keten."
VERDER DAN RENDEMENT
Een volwaardige rol als ketenpartner is niet voor iedere leverancier
weggelegd. Cees Faay: "Onze platte organisatiestructuur helpt mee.
Daardoor zitten we korter op de realiteit en worden minder goed
lopende producten of processen sneller zichtbaar." Maar ook de historie
als familiebedrijf speelt volgens Cees Faay een belangrijke rol. "Bij
ketensamenwerking is het belangrijk om verder te kijken dan rendement
alleen. Dat gaat makkelijker zonder de druk van aandeelhouders. Een
familiebedrijf is doorgaans meer volhardend in ideologie dan een beurs-
genoteerd bedrijf."
BIJDRAGEN AAN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
Een horizontale keten, en dus een nauwere samenwerking met keten-
partners, biedt ook mogelijkheden op het gebied van de circulaire
economie. Dat komt onder meer tot uiting in het hergebruik van materia-
len. "Bij het project in Nieuwegein is nagenoeg afvalloos geleverd. De
verpakking werd weer mee terug genomen en hergebruikt." Maar ook
producten en grondstoffen worden steeds vaker opnieuw gebruikt.
Cees Faay: "Het hangt af van de verwerking in hoeverre je wanden kunt
hergebruiken. Zo zijn de wanden in het transformatieproject aan de
Ravellaan in Utrecht (zie Renda 2015-3) niet verlijmd. Hierdoor kunnen
we ze later hergebruiken. Wanden die niet geschikt zijn voor hergebruik
worden verwerkt tot biomassa en dienen als grondstof voor duurzame
energie." Dat vergt een andere business case, daarom doet Faay ook
onderzoek naar andere financieringsvormen zoals leaseconstructies. Om
zo de regie over de materialen zelf in handen te houden.
"prefabben
zit ons in het bloed"
steeds grotere vraag ernaar. Ten gevolge van de crisis verdween een
groot aantal vakmensen van de bouw. "Prefab waarborgt tot op zekere
hoogte de kwaliteit". De installatie van elementen blijft natuurlijk
vakwerk. Cees Faay noemt de voordelen van prefab bouwen zonder
problemen op: "Geen droogtijden, snellere verwerking, goedkoper, klei-
nere kans op faalkosten, waterdicht, doorwerken bij vorst." Toch is hij
niet blind voor de kritiek. Prefab is nog te vaak eenheidsworst, terwijl dat
volgens Faay helemaal niet zo hoeft te zijn. "Bij onze badkamers doen
we dat door verschil aan te brengen in het sanitair, maar ook op woning-
niveau is het mogelijk dat individuele keuzes gemaakt worden in het
uiterlijk. Het gebeurt alleen nog te weinig, zeker in sociale woningbouw."
PARTNER IN DE HORIZONTALE KOLOM
Cees Faay vind de Stroomversnelling een mooi voorbeeld van de moge-
lijkheden van prefab. "Vooral als je kijkt naar de gevel. Die worden nu al
geplaatst inclusief installaties en leidingen. Bij een renovatie over veertig
jaar hoef je er alleen maar een nieuwe gevel voor te plaatsen. En dat
biedt voor ons ook weer mogelijkheden, want als de gevel eraf is, schui-
ven wij zo onze complete badkamer naar binnen." Het zijn ontwikkelin-
gen die ook een steeds verdergaande vorm van ketenintegratie vergen.
Een ontwikkeling waarbij de wand- en plafondspecialist uit Vianen zich
als een vis in het water voelt. "De verticale kolom verandert in een hori-
zontale kolom. Dat heeft grote invloed op de rol van de leverancier. In
het traditionele model werd verder naar beneden steeds een scherpere
prijs gevraagd. Onderaan de keten, waar wij als leverancier zaten, werd
de prijsdruk steeds hoger. In een horizontale keten vul je de uitvraag van
de opdrachtgever gezamenlijk in met ??n product. Hierdoor kun je ook
samen de marge verdelen als gelijke partners en krijg je ruimte in je
prijsvorming. Dat is nodig om kwaliteit te kunnen leveren." Een mooi
voorbeeld is het project Einsteinbaan voor opdrachtgever Jutphaas
Wonen. Bij het transformatieproject in Nieuwegein werkte Faay op
gelijke voet samen met aannemer transVORM, VIAC installatieadvi-
seurs en A3 architecten. "Een uitvraag van ??n a4'tje, de prijs werd
vastgesteld en als keten gingen we kijken wat we daarvoor konden leve-
ren." In het geval van Faay betekende dit dat de leverancier verantwoor-
delijk was voor productie, logistiek en de verwerking van prefab elemen-
ten. "De installateur moest alleen nog de kabels trekken." Daar past
uiteraard ook garantie bij. "Dat is minimaal tien jaar gegarandeerd, maar
kan ook veertig jaar zijn. Dat is maatwerk." Ondanks dat de voorbeel-
den van ketensamenwerking als paddenstoelen uit de grond schieten,
vind Cees Faay de markt nog relatief klein. "Daar komt de laatste jaren
wel in een razend tempo verandering in."
Reacties