Social return. Soms een plichtmatig vinkje in een aanbesteding, soms een intrinsieke motivatie om iets bij te dragen aan een inclusieve samenleving. Het inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt door bedrijven wint meer en meer aan draagvlak. Zéker met de huidige krapte op de arbeidsmarkt. Drie koplopers én samenwerkingspartners aan het woord over de voordelen, uitdagingen, kansen en valkuilen van social return.

Janine van Heertum is projectleider Maatschappelijke Ontwikkeling bij woningcorporatie Zayaz. Joyce de Vaan werkt als coördinator social return voor Weener XL, het werkbedrijf van de gemeente ’s-Hertogenbosch, dat mensen leidt naar werk. Berrie Endevoets is directeur van het onderhoudsbedrijf Orly & Endevoets, en een groot voorstander van het inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Alle drie werken ze gezamenlijk en afzonderlijk vanuit hun eigen expertise en invalshoek aan een inclusievere samenleving.

Van Heertum: “Als organisatie zetten wij in op social return door voorwaarden op te nemen in onze opdrachten aan leveranciers. Dat betekent in de praktijk dat zij twee tot vijf procent van de omzet moeten investeren in het aan het werk stellen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt Ook in de eigen organisatie zijn we daarmee bezig, omdat we vinden dat je niet iets van anderen kunt verwachten wat je zelf niet doet. Op dit moment hebben we ongeveer zes functies zo ingevuld, variërend van administratief werk tot catering en gastvrouw. De uitdaging is om steeds weer nieuwe mensen een kans te geven. Dit betekent dat we continue creatief moeten kijken naar de invulling van functies en de taken die verricht moeten worden. Ook doorstroming van medewerkers is daarbij een thema. Het gaat niet alleen om aan het werk zijn, maar liefst ook zo passend mogelijk. Dat geeft mensen immers de meeste voldoening en is het meest duurzaam.”

Zowel Van Heertum als De Vaan constateren dat de groep mensen die op dit moment nog niet aan het werk is, moeilijker te plaatsen is. De Vaan: “Dat heeft te maken met de krapte op de arbeidsmarkt. Iedereen die zelfstandig kan werken, is al geplaatst. Dat maakt de uitdaging om passende plekken te vinden voor de groep die overblijft, nog groter. Er zit namelijk een gat tussen dat wat de doelgroep kan en dat wat gevraagd wordt.”

Van Heertum en De Vaan organiseren samen minimaal één keer per jaar een leveranciersbijeenkomst, waar ze alle thema’s rondom social return bespreekbaar maken. “Daarin haken we in op de actualiteit. Een tijdje geleden was dat de golf van statushouders op de arbeidsmarkt. Nu gaat het veel meer over de krapte en het gat tussen vraag en aanbod. Samen met leveranciers kijken we hoe we ze kunnen helpen, en wat ze zelf kunnen doen om social return een volwaardige plek in hun organisatie te geven.”