Warmtenetten zijn er in vele soorten en maten. Er zijn grootschalige warmtenetten, waarbij er een limiet is, namelijk wanneer er teveel verlies optreedt door transport van warmte. En er zijn kleinschalige warmtenetten. Je hebt ze in de versies laag-midden en hoog-temperatuur, met verschillende eisen aan isolatie van het huis, en de bron van de warmte verschilt. Dan is er nog de organisatie van het geheel, daar is nog de meeste discussie over de laatste tijd: laten we de markt haar werk doen? Moeten we het warmtenet door de gemeentelijke overheid laten regelen of gaan we naar een coöperatief warmtenet toe? Hoeveel inspraak is er geregeld, of gaan we het echt samen doen?

Onlangs verscheen nog een studie van Berenschot (mei 2024) naar de stad Den Haag waaruit bleek dat warmtenetten kosteneffectiever en gunstiger voor de netcongestie en netwerkbelasting zijn dan de situatie waarin we allemaal een individuele all-electric warmtepomp installeren. Op vele plaatsen zijn er dus interessante discussies aan de gang en we leren steeds meer van onze warmtevoorziening, de techniek en de organisatie. Dat wat vele decennia vanzelfsprekend was of niet veel publieke aandacht behoefde, staat plots in de schijnwerpers. Ook dit hoort bij een ware energietransitie.  

Echter, het maakt de besluitvorming niet makkelijker, en het adagio betrek de burger! ook niet. Het is soms pittig ingewikkeld of onzeker. En we willen allemaal bestaanszekerheid. Hoe gaan we hiermee om? Hoe organiseren we de warmtetransitie samen met burgers onder soms onzekere omstandigheden? Wat werkt?

In deze brievenreeks bespreken Mark Wiering, universitair hoofddocent en verbonden aan de leerstoelgroep Environmental Governance and Politics van de Radboud Universiteit Nijmegen, en Pierre Sophie, voorzitter van het Nijmeegse wijkplatform Aldenhof en lid van het burgersteunpunt energietransitie in Nijmegen, welke dilemma's zij ervaren en met welke gedachten zij spelen in hun dagelijkse werkzaamheden.