In de Tilburgse Kruidenbuurt gaan tweehonderd woningen van het gas over op een warmtenet (stadsverwarming). "Het is een van de eerste grote projecten waarbij van het gas wordt gegaan tijdens een groot onderhoud", vertellen Tom Emons van warmtebedrijf Ennatuurlijk, Paul Uppelschoten van Huybregts Relou en Hans Pars van WonenBreburg trots. Er werden modelwoningen opgeleverd zodat bewoners konden zien waar ze 'ja' tegen zeiden, deze kwamen ook nog eens goed van pas als uitwijkwoningen tijdens het grootonderhoud.
“Het project sluit perfect aan op de landelijke doelstelling uit het klimaatakkoord om de komende jaren een groot aantal woningen aardgasvrij te maken door ze aan te sluiten op een warmtenet”, vertelt Hans Pars, bestuursvoorzitter van WonenBreburg; de woningcorporatie achter de tweehonderd woningen. “De corporatiesector fungeert hierbij als startmotor.” Dat zie je ook bij het groot onderhoud in de Kruidenbuurt. Bij de tweehonderd woningen is de Cv-ketel vervangen door een afleverset waardoor de woningen kunnen worden aangesloten op het warmtenet. Dat is volgens de drie ondernemers nog niet veel vaker gedaan.
Voor WonenBreburg was dit het eerste project waarbij bestaande grondgebonden woningen op het warmtenet werden aangesloten. Hans Pars: “Dit vraagt heel veel aandacht voor en afstemming over de infrastructuur in de wijk en in de woning. Mensen willen liever geen woonruimte inleveren. We hebben daarom bijvoorbeeld de meterkast verplaatst, om zo min mogelijk ruimte te verliezen.”
Op veel plekken is warmte beschikbaar. Een warmtenet wordt verwarmd met warm water dat komt van een warmtebron in de buurt. Denk bijvoorbeeld aan een biomassacentrale, aardwarmte of restwarmte uit de industrie. Het warme water komt uiteindelijk via een afleverset binnen bij woningen en bedrijven en zorgt voor warmte (verwarming) en warm kraanwater om bijvoorbeeld te douchen of schoon te maken. Gebouwen die zijn aangesloten op een warmtenet hebben dus geen cv-installatie meer en hebben geen gasaansluiting meer nodig. Via een warmtenet kunnen we hele straten en wijken aardgasvrij maken.
Het warmtenet wordt aangelegd in de Kruidenbuurt. Beeld Riesjard Schropp.
Reacties
D.Jansen - RHW 25 april 2021 10:33
Liegt WonenBreburg haar huurders voor bij aardgasvrij maken kruidenbuurt ? De huurders wordt verteld dat het energiezuiniger en duurzaam is. Beide zaken zijn incorrect, sterker nog in de brochure voor de huurders wordt gesteld dat 'het warmte is die anders zou worden weg gekoeld'. Dit is een leugen en pure feel-good greenwashing. https://www.wonenbreburg.nl/media/1293/wbb-175-20-go-kruidenbuurt.pdf De warmte voor het Amernet wordt afgetapt op de middendruk-stoom-turbine van de Amercentrale en het is daarmee geen restwarmte maar afgetapte fossiele energie. (De echte restwarmte is het koelwater en dat is maximaal 40-45 graden en wat nu de rivier Amer in gaat) Of het duurzamer is dan gas kan je een mooi verhaal van voors en tegens over opzetten* maar waaruit zal blijken dat bij eerlijke waardering het ongeveer even goed of slecht is als een HR-ketel maar 'restwarmte' of 'warmte die over is' is het zeker niet. Zie hiervoor ook het warmte-etiket waar geschreven staat 'restwarmte van kolen' maar bij de specificatie het aandeel restwarmte op 0% staat. Europese definitie restwarmte stelt ook dat er geen energie mag worden toegevoegd als je het als restwarmte wilt verkopen. https://www.topsectorenergie.nl/sites/default/files/uploads/Urban%20energy/publicaties/TKI_WarmtenettenOntrafeld.pdf Ook gaat de woning zeker niet minder energie gebruiken zoals WonenBreburg stelt maar juist veel meer, mede ook door de (domme) keuze om ook het warme water direct uit het warmtenet te betrekken gaat er in totaal 40-55% verloren tussen de Amercentrale en nuttig gebruik in de woning. Ongeveer 35% is direct leiding verlies in het warmtenet en voor het warm houden van tapwater in het afleverset gaat ook nog 5-15% verloren door contant eerst afkoelen en daarna weer helemaal opwarmen. Deze extra kosten betaal je wel als afnemer want het zit achter je warmtemeter. Elke keer dat de set afkoelt dan gaat er een klep open, komt er koud water en koel je de set af van 50 naar ~15 graden en daarna warmt hij betaalt weer op naar 65 graden. Een moderne HR CV ketel heeft een eco stand en vaak gecombineerde wisselaar en kent deze verliezen dus niet. https://ennatuurlijk.nl/warmtenetten/tilburg Dan is er nog een groot probleem specifiek van het Tilburgse Ennatuurlijk warmtenet en dat is dat we nu al weten dat hoogstwaarschijnlijk de Amercentrale binnen 7 jaar dicht gaat. De politiek wil stoppen met de biomassa-subsidies en als kolencentrale was de Amercentrale al dicht geweest als oudste centrale van Nederland. Het warmtenet van Tilburg draait op een temperatuur van 130 graden en de infrastructuur is te dun om naar lagere temperaturen te gaan en toch alle huizen warm te houden, er is geen enkele duurzame bron te vinden die warmte 'over' heeft op 130 graden met het enorme vermogen (100-400MW) dat nodig is voor dit warmtenet en die dus als vervanging kan dienen voor de Amercentrale. Als het tegen zit moet WonenBreBurg binnen 7 jaar weer aan de slag in deze woningen. Ook is de directie van WonenBreburg op de hoogte van deze situatie, ze hadden mijn eerdere artikel op Tilburgers.nl kunnen lezen ( https://www.google.nl/amp/s/www.tilburgers.nl/verduurzaming-amer-warmtenetwerk/ ) over het End-of-life Ennatuurlijk warmtenet of het kunnen oppikken uit de stuurgroep AmerNet waar zowel WonenBreburg als ondergetekende deel van uitmaken en waar dit meermaals ter sprake is gekomen. Wat niet veel mensen weten is dat het per woning ongeveer 12.500-15.000 euro kost om deze aan te sluiten op een standaard warmtenet. Van deze kosten betaalt Wonenbreburg ongeveer 5000,- als bijdrage aansluitkosten aan Ennatuurlijk. De woning van de huurder heeft dus een verborgen hypotheek gekregen van Ennatuurlijk van 7.500~10.000 euro. Daar Ennatuurlijk een commerciële partij is zal dit bovenop de kosten voor energie, onderhoud, winst en huur afleverset ook nog ergens moeten worden betaalt net rente. Als blijkt dat over 5-7 jaar de Amercentrale sluit dan kan het zomaar zijn dat er weer kosten gemaakt moeten worden terwijl de aansluitkosten nog niet eens zijn terugverdiend. Voor de gebruikers is het vooral vervelend dat ze meer geld per jaar kwijt gaan zijn aan iets dat niet eens echt duurzamer is en ook niet toekomstbestendig is. Stadsverwarming is 15-20% gemiddeld duurder voor een huurder dan aardgas met een basic HR CV ketel. De enige die hier iets wint is de woningbouwvereniging die met relatief weinig geld volgens het boekje voldoet aan de eisen voor 2030. Het zou goed zijn als WonenBreburg onmiddellijk stopt met aansluiten van haar bestaande vastgoed op warmtenet infrastructuur uit het fossiele verleden en in de kruidenbuurt hybride gastoestellen of warmtepompen plaatst die wel toekomstbestendig zijn, en die niet alleen op papier door politieke keuzes CO2 besparen zoals stadswarmte. En natuurlijk als Gemeenten (in dit geval Gemeente Tilburg) het voortouw nemen om deze totaal niet toekomstbestendige zaken te voorkomen. Ik wil hiervoor graag een paar voorzetten geven : * Verbied aansluiten op HT warmtenetten voor nieuwbouw of ingrijpende verbouw * Verbied directe levering van tapwater voor bestaande bouw die aan het warmtenet wordt aangesloten. * Leg bij voorkeur een nieuw warmtenet aan voor aansluiten bestaande bouw op maximaal 50 graden met voorbereiding voor koeling in de zomer. Desnoods nog tijdelijk gevoed op de retourleiding van het HT warmtenet naar de Amercentrale. * Ga isoleren stimuleren in de wijken waar nu nu het HT warmtenetten liggen en stimuleer afkoppelen + plaatsen warmtepomp om ruimte voor verlaging van de warmtenet temperatuur te krijgen. * Verplicht Warmteleveranciers binnen 5 jaar alle afleversets te vervangen voor een type wat kiest tussen tapwater en CV + slimme tapwater sturing die niet 24/7 die wisselaar warm houdt maar warm taowater levert op vraag. * Geef een richtlijn af aan de woningbouwvereniging dat de door de warmtesector veezonnen 'startmotor' niet werkt in combinatie met de meeste bestaande warmtenetten. * Zorg dat ALLE aansluitkosten worden voldaan bij aansluiting op een warmtenet. Hierdoor krijg je geen legacy en gaan de warmte-gebruikers een eerlijker tarief betalen. Dit zal ook een eerlijk speelveld creëren voor duurzame opties bij het verlagen van de CO2 uitstoot. (* zolang er geen degelijke warmtebuffer naast de Amercentrale staat die zorgt dat de centrale alleen draait wanneer deze nuttig stroom levert en niet stroom moet blijven leveren om warmte voor het warmtenet af te tappen kunnen we überhaupt niet spreken van 'duurzaam'. Nu is er een must-run voor het warmtenet ! ) WonenBreburg heeft vooraf een reactie mogen geven. Ze willen niet op deze specifieke casus ingaan maar benadrukken andere projecten waar ze heel duurzaam en toekomstbestendig verbouwen en stellen voor een keer samen koffie te gaan drinken en ideeën uit te wisselen wat zeker gaat gebeuren. Beste bewoners van de kruidenbuurt, ben verstandig en sla de handen ineen voor een nieuw ander WEL duurzaam systeem, ik wil best een keer meedenken maar laat je huis niet voor de komende 30 jaar aansluiten op het verleden.
Dionne - Renda 22 april 2021 10:43
Dank Onno en Njord voor jullie reactie. Het warmtenet in Breda, Tilburg en een aantal andere gemeentes in Midden- en West-Brabant wordt op dit moment gevoed door de RWE-centrale. De centrale wordt primair ingezet om elektriciteit op te wekken. Bij de productie van elektriciteit komt veel warmte vrij. Een deel van deze warmte tapt Ennatuurlijk af voor het warmtenet in Midden- en West-Brabant. Voor wat betreft de isolatie: de woningen worden voorzien van een nieuw dak (inclusief zonnepanelen), nieuwe kozijnen met dubbel glas en spouwmuurisolatie.
NJORD van ERCK - Avans Hogeschool 14 april 2021 11:57
Ik sluit me aan bij Onno Kleefkens. Is dit een aftakking van het warmtenetwerk van de Amer?
Onno Kleefkens - Phetradico 08 april 2021 18:06
Hoge temperatuur distributie voor het tapwater (met warmteverliezen tot 40%), geen na-isolatie van de woningen (dus hoge energie kosten voor de bewoners) en waar komt de warmte vandaan? Of heb ik het verkeerd? Het zijn maar een paar vragen die dit artikel opleveren.