Er moeten veel nieuwe woningen worden gebouwd, daarover twijfelt eigenlijk niemand. Een van de mogelijkheden daartoe is optoppen, een concept dat recent aan populariteit wint. Toch komen plannen niet altijd tot uitvoering, onder meer doordat ze technisch niet mogelijk zijn. Vaak komt dat inzicht te laat, waarmee veel inspanningen voor niets zijn geweest. Het proces moet daarom beginnen met een goed onderzoek. Veel hoeft dat niet te kosten.

Vóór 2030 moeten er 1 miljoen nieuwe woningen worden bijgebouwd. Een enorme opgave, waarvan de haalbaarheid op zijn minst twijfelachtig is. Er wordt hard nagedacht over oplossingen. Een daarvan is het zogenoemde optoppen – het plaatsen van één of meer extra woonlagen op een bestaand gebouw. Een interessant concept: het is economische interessant, er is geen extra ruimte nodig en de infrastructuur vraagt nauwelijks extra investeringen. De schattingen hoeveel nieuwe woningen dit kan opleveren lopen uiteen: BZK heeft het over 100.000, maar ook getallen van ruim 500.000 worden genoemd.

Hoe aantrekkelijk dat optoppen ook lijkt, het lukt lang niet altijd. Vaak komt dat door lastige procedures of problemen met bestemmingsplannen, maar ook technische beperkingen kunnen roet in het eten gooien. Het gebouw moet de nieuwe lagen namelijk wel kunnen dragen. Anders gezegd: het gebouw moet voldoende restcapaciteit hebben, anders zijn kostbare maatregelen nodig.