T O E G A N K E L I J K H E I D In elk nummer van Puur Bouwen aandacht voor een integraal onderwerp. Voor de praktische vertaling van het onderwerp wordt deze door duurzaam-bouwen- details ondersteund. Dit keer over toegankelijkheid. Peter Smits & Harry Nieman DUURZAAMBOUWENINDETAIL A U G U S T U S 2005 33 In het Bouwbesluit (afdeling 4.4) wordt ge?ist dat bouwwerken door rolstoelgebruikers bezocht kunnen worden. Alle deuren, tot en met de wo- ningvoordeur, mogen geen hogere opstand (drem- pel) hebben dan 20 mm. Deze sympathieke eis heeft veel bouwtechnische consequenties in com- binatie met eisen wat betreft water- en luchtdicht- heid. Een deel van de problemen is verdwenen om- dat deze eis niet meer geldt voor de deur naar de buitenruimte (balkon/terras). De buitenruimte is namelijk sinds 2003 niet meer verplicht (waar- door eventuele balkons niet per se meer toeganke- lijk hoeven te zijn voor rolstoelgebruikers). LUCHTDICHTHEID Een naar binnen draaiende (voor)deur is moeilij- ker luchtdicht te maken dan een naar buiten draai- ende deur. Een rondgaande dichting (rubber dat ononderbroken rondom de deur is aangebracht) is bij een naar binnen draaiende deur bij de onder- dorpel niet toe te passen. Dat kan leiden tot tocht in de hal. Een bijkomend probleem is dat de lucht- dichting ook van belang is voor de waterdichting. Dat kan leiden tot klachten bij sterke wind, voor- al bij galerijwoningen met de voordeur op het westen. Fabrikanten brengen de laatste jaren ech- ter steeds betere producten op de markt. Bij het af- gebeelde onderdorpelkozijn betekent dat concreet een samenwerking tus- sen de leverancier van de valdorpel, de tochtstrippen en de kunststenen/ -stoffen onderdorpel. WATERDICHTHEID De relatie tussen waterdichtheid en luchtdichtheid is hierboven al ge- noemd. Het werkingsprincipe van het open-voegsysteem is gebaseerd op een goed werkende luchtdichting aan de binnenzijde van de aanslui- ting. Werkt deze luchtdichting niet naar behoren, dan ontstaat er een luchtstroom die de drukvereffenende laag (ruimte) moeiteloos overbrugt. Een ander probleem bij toepassing van lage dorpels is dat de galerijen in de waterdichting een verticale sprong maken. In detail 352.0.1.03 is een verticale stippellijn getekend met als bijschrift `kitvoeg tot bovenzijde bal- konopstand'. De waterdichte laag wordt naast de voordeur om de gale- rijopstand geklopt of gebrand (zie de- tail 369.0.1.01). Ter plaatse van de voordeur fungeert de onderdor- pel als `waterdichte laag'. Het hoogteverschil tus- sen de waterdichte laag op de galerijopstand en de onderdorpel wordt daarom afgekit. Om te verhinderen dat hemelwater dat zich hori- zontaal verplaatst achter deze kitvoeg terechtkomt en dus voor lekkages kan zorgen, wordt deze `weg' afgesloten door een bakje (van bijvoorbeeld versterkt EPDM of lood) te maken dat tegen de stijl wordt geplaatst. De waterwerende laag (meestal lood of dpc dat geniet wordt op de spouwlaag, maar EPDM kan ook) valt dakpans- gewijs in dit bakje. Om te verhinderen dat een ca- pillaire naad ontstaat tussen dit bakje en de stijl wordt het bakje afgeplakt. TOT SLOT De maatregelen om te komen tot een water- en luchtdichte aansluiting van het 20 mm dorpelde- tail vragen naast correcte detaillering ook om vak- manschap van de timmerman en het toepassen (bestellen) van de juiste materialen. Ook de werk- voorbereider moet zorgvuldig nagaan of de mate- rialen op de detailtekening ook werkelijk geschikt zijn om de gevraagde prestatie te leveren. Denk bijvoorbeeld aan de MTV (maximaal toelaatbare vervormingen) van de kitvoegen. ????????????I SBR-referentiedetail 352.0.1.03: Kunststenen dorpel en naar binnen draaiende deur (gemetseld buiten- en houten binnenspouwblad, bij gietbouw, stapelbouw). SBR-referentiedetail 369.0.1.01: Bekistingsplaatvloer en prefab balkon-/ galerijplaat (gemetseld buiten- en houten binnenspouwblad, bij gietbouw, stapelbouw).