Ook corporaties zullen in de toekomst tegen dit probleem aan lopen. In veel wijken hebben zij versnipperd bezit of staan complexen in de directe omgeving van koopwoningen. Waar complexgewijs flink wordt geïnvesteerd in huurwoningen, gaan koopwoningen uit de toon vallen. Want na renovatie staat het huurgedeelte er weer prima bij, terwijl de onderhoudsstaat van koopwoningen achterblijft.

Wanneer sprake is van versnipperd bezit binnen één rijtje, wordt het contrast nog veel groter en kunnen onwenselijke situaties ontstaan. Particuliere woningeigenaren komen in opstand tegen renovatieplannen van de corporatie omdat hún woning straks het lelijkste eendje van de straat gaat worden. En dat terwijl het de corporatie is geweest die de woning aan hen heeft verkocht. Ik heb inmiddels voorbeelden gezien van straten waarin de huurwoningen van een compleet nieuwe schil zijn voorzien en er als nieuw uitzien, maar waarin enkele er tussenin staande koopwoningen er als verouderde krotten bij staan. Is dat nog maatschappelijk verantwoord ondernemen?

Met de voortzetting van de renovatie- en energiebesparingsgolf in het achterhoofd, denk ik dat het tijd wordt om eens na te gaan hoe de sector met dit gegeven om dient te gaan. Begrijpelijkerwijs kunnen corporaties op dit moment niet de stap zetten om zelf te gaan investeren in het particuliere woningbezit. Het zou leiden tot nog meer discussie over de kerntaken. Maar dat is geen reden om als corporatie het vraagstuk links te laten liggen. Juist in de moeilijke marktomstandigheden van nu ontstaan ruimte en noodzaak om zaken anders aan te pakken.

Bij projecten als Reimarkt en De Stroomversnelling zien we dat de energierekening van de bewoner een prima vertrekpunt kan zijn voor het realiseren van woningverbetering en energiebesparing. Er kan al veel, maar de kunst is om buiten de gebaande paden te denken: niet langer in belemmeringen denken maar het probleem oppakken samen met stakeholders als woningeigenaren, gemeente, bouwkolom, banken en energiebedrijven. Het ontwikkelen van een aanpak is niet eenvoudig en kost veel tijd en energie, maar de potentie is enorm.

Ga dus bij het volgende project met versnipperd bezit eens aan de slag met de opgave, in plaats van huurwoningen ‘om de particulieren heen’ te ontwikkelen. Want stel dat het lukt om aantrekkelijk aanbod te ontwikkelen en de particulier mee te krijgen. Dan is versnipperd bezit niet langer een probleem, heeft de bouwkolom er een mooie opdrachtenstroom bij, en geniet de particuliere woningeigenaar net als de huurder van een betere woning zonder hogere woonlasten.

Initiatiefnemer en mede-eigenaar SlimRenoveren

(1) Onderzoeksbureau GfK voerde onderzoek uit in opdracht van BLG Wonen. Lees het bericht van VEH.