Zolang vertrouwen individueel en incidenteel ontbreekt, is er weinig aan de hand. Iedereen kan zich vergissen, toch? Anders wordt het, zodra gebrek aan vertrouwen institutioneel wordt en in onze maatschappelijke systemen sluipt. Er zijn teveel afzonderlijke voorbeelden die daaraan te gelijktijdig voeding geven: onwankelbaar geachte instituten als scholen, ziekenhuizen en woningcorporaties die failliet blijken te kunnen gaan, diploma’s die meer document dan getuigschrift zijn, het pensioen dat een afboekbare vordering blijkt, of onroerend goed dat meer ontroert dan zich roert.

Als vertrouwen omslaat in wantrouwen, vallen markten stil, slaat de verlamming toe en is uitval het resultaat. In die context stelde het Bouwteam in 2012, samen met bedrijven, instellingen en overheden, een Actieagenda Bouw op. Doel is de woning- en utiliteitsbouw sterker te maken. En dat zal lukken, mits oplossingen worden gezocht op een andere manier dan in de tijd waarin chronologie, causaliteit en lineaire verbanden ertoe deden.

‘Als het waterpeil zakt, wordt het wrakhout zichtbaar’, las ik ergens. Dat is nu precies waar het om gaat. Niet de causaliteit van het wachten-en-dan-komen-de-oplossingen-wel – als die er al zijn – moet leidraad zijn. Neen, oplossingen moet je afdwingen, worden zichtbaar vanuit onverwachte hoek en komen ook niet meer in reactie op een actie. Oude waarheden zijn voorbij en hebben plaatsgemaakt voor een omvattende en geparallelliseerde meervoudigheid, waarin begrippen als multitasking, ketensynergie en cloudserving goed gedijen. Zoek dus niet om te vinden maar creëer een oplossing door met lef, durf en passie te vinden wat je niet zocht. Ik noem dat het Epke Zonderland-effect en wens dat de Actieagenda Bouw met alle overtuiging toe.

Directeur vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB)