In de zoektocht naar werkbare oplossingen was ik dan ook hoogst verbaasd over de conclusie van rendakaffee van 31 oktober. ‘De nieuwe uitvraag lijkt beter bruikbaar voor complexe en innovatieve projecten dan voor projecten waarbij alles al vastligt’. Kort door de bocht werd de nieuwe uitvraag voor deze discussie gedefinieerd als niet op de laagste prijs aanbesteden, maar de markt met oplossingen laten komen. Ik ben benieuwd hoe al die aanwezige knappe koppen bij rendakaffee dan tot de conclusie zijn gekomen dat dit niet geschikt is voor minder innovatieve projecten.

Hebben we niet het afgelopen jaar veel mooie programma’s langs zien komen die het tegendeel bewijzen? Denk bijvoorbeeld aan niaNesto. Dankzij ‘de nieuwe uitvraag’ krijgt de klant daar een veel betere prijs-kwaliteitverhouding dan traditioneel, en de bouwer een veel betere marge. En dat (juist) voor eenvoudige, sociale nieuwbouwwoningen.

Besteed je openbaar aan op de laagste prijs dan wordt er vooral veel gerekend. Dat betekent veel kosten die uiteindelijk niets aan waarde toevoegen aan het gebouw. Bij openbare aanbestedingen gaat al met al 15 tot 20 procent verloren aan rekenkosten en worden 800 offertes uitgewerkt (zie voor een toelichting ook het boek ‘Is de bouw klaar voor de nieuwe werkelijkheid?’ van Leo van de Wal). En krijgt de klant een beter product? Zeker niet. Ieder bouwproject is daardoor uniek en kan maar moeilijk geïndustrialiseerd worden. Met als gevolg dat wij afhankelijk zijn van mensen. En naast dat mensen duur zijn – wat de prijs nog verder opdrijft – zijn mensen niet zo nauwkeurig in te stellen als machines.

Leg je alleen de prestaties vast (die juist bij eenvoudige projecten niet zo veel verschillen per project), dan komt de markt met oplossingen die ze al eerder heeft toegepast. Deze zijn veel beter uitgedacht, bieden een betere kwaliteit en zijn geïndustrialiseerd. Ze zijn bovendien goedkoper, tegenover een betere kwaliteit. Uiteindelijk is iedereen daarbij gebaat. De bouwbedrijven beginnen deze slag aardig te maken. Er kan nog wat verbeterd worden, dat zeker, maar het wordt ook tijd dat er wat meer opdrachtgevers over de brug komen. Die nieuwe uitvraag? De markt is er klaar voor.

O ja. En om ook de hoeveelheid denkwerk binnen de corporatie te beperken (zodat we ook daar met minimale kosten maximale waarde kunnen toevoegen): van de prestatie-indicatoren die niaNesto heeft uitgedacht kan worden geleerd en vooral ook gekopieerd. Uiteraard kan ook in de renovatiesector worden uitgevraagd op prestatie indicatoren. En laten we die uitvragen dan vooral delen en gezamenlijk optimaliseren. Als ieder die daar iets interessants over heeft dit deelt, en renda het door ontwikkelt en er een praktisch handboek van maakt, dan wordt de hele sector gezonder en de klant blijer. Beter goed gejat, dan slecht bedacht!

Aanjager, innovator en marketeer voor de bouw-, installatie- en vastgoedsector