Elke aanpassing van het bestaande begint met het ontdekken van de – al of niet intrinsieke – waarden die al aanwezig zijn. En vervolgens is er dan vaak sprake van correcties van verminkingen uit het verleden en kleine toevoegingen als de soberheid domineert. Dit geldt voor het beeld. Maar eenzelfde verhaal geldt ook voor de woning zelf, waar nauwkeurig geluisterd moet worden naar de ervaringsdeskundigen. In die zin moet een begrip als ‘planning’ vergeten worden, maar moet veel meer gezocht worden naar ‘inpassing’. We moeten ons meer bezighouden met de randvoorwaarde voor de inpassing, met alle bescheidenheid die daarbij hoort.

Kenmerkend aan een stad of dorp is dat deze is gegroeid door wijzigingen en toevoegingen in het verleden. Op dezelfde wijze kan ook de aanpassing van bestaande woningen groeien. Er wordt vooraf geen concreet eindplan vastgelegd, maar gaandeweg kunnen bewoners of eigenaren zelf bepalen wanneer ze een bepaalde aanpassing doen aan de woning. Kenmerkend van deze aanpassingen is wel dat ze passen in de totale kwaliteit. Het kan bij de kwaliteitsaanpassing bijvoorbeeld gaan om het aanbrengen van een erker, het vernieuwen of verplaatsen van de badkamer of het realiseren van een vaste trap naar de zolder. Allemaal alledaagse dingen, die het comfort van het wonen vergroten. In die zin is woonkwaliteit veelal alledaags of gewoon.

Dit betoog is bedoeld om als deskundige in de dagelijkse praktijk meer bescheidenheid aan de dag te leggen als het gaat om het wonen, en om meer ruimte te scheppen voor de gebruiker. Het beeldverhaal moet de bewoner meenemen en mag nooit een dwangbuis zijn. De grootste handicap is vaak het eigen vooroordeel. Dus verhalen vertellen begint bij luisteren, of het nu om planvorming gaat, de uitvoering of het beheer. Maar je weet hoe het gaat bij verhalen en schrijven; het gaat gauw een eigen leven leiden. Dus pas goed op jezelf.

Hoofdredacteur renda en directeur BouwhulpGroep