Het kan ook anders. Denk bijvoorbeeld aan de recente rendablog van Paul Terwisscha van Scheltinga, ‘De allround vakman wint terrein’. Hij beschrijft hierin, als reactie op het versnipperde bouwproces, de heroriëntatie op brede inzetbaarheid van medewerkers. Dit komt zowel ten goede aan de betaalbaarheid van de renovatie, als aan de kwaliteit en de klantwaardering. Het proces van vernieuwing en het omarmen van ‘oude waarden’ gaan hier hand in hand. Herbronning dus.

Terug naar dat historische besef. Op de renda partnerbijeenkomst van 24 september kijken we met redactie, partners en andere actief betrokkenen bij het platform naar de belangrijkste thema’s voor 2014. Het kan bijna geen toeval zijn dat renda haar jaarlijkse partnerbijeenkomst organiseert in de Sociëteit De Verdraagzaamheid van ‘De Heeren’ van Zaltbommel. De geschiedenis leert ons dat, sinds het begin van de 19e eeuw, ‘de sociëteit een bastion van cultuur vormt. Een markante plaats van contemplatie in een rumoerige wereld, waar moderniteit en historisch besef elkaar de hand geven’. Een stimulerende omgeving dus om in een tijd van grote maatschappelijke veranderingen, samen te kijken naar hoe we met het kennisplatform voldoende vernieuwingskracht kunnen organiseren om de kwaliteit van het bouwen – en wat mij betreft de volkshuisvesting – te verbeteren.

Ik moest aan het voorbeeld van Paul denken bij de presentatie van de Miljoenennota afgelopen dinsdag. Met groot enthousiasme wordt de welvaartsstaat ingeruild voor de participatiemaatschappij. “Burgers moeten en willen het zelf allemaal regelen.” Dat klinkt erg mooi. Maar is dat mogelijk voor iedereen? Het gevaar is groot dat de vorm centraal komt te staan, zonder dat de vraag beantwoord wordt wat de regering hiermee wil bereiken. Zij wil uiteraard bezuinigingen realiseren. Maar nog niet erg duidelijk is welke maatschappelijke waarden met deze omvorming worden nagestreefd. Ziet de regering daar nog een rol voor zichzelf of wordt de aandacht voor de publieke zaak ernstig gereduceerd? En hoe wordt inhoud gegeven aan, zoals de troonrede formuleert, “de overheid die beschermt als dat nodig is, zodat niemand tussen de wal en het schip raakt”?

Het is goed dat er ruimte voor de burger komt en kansen worden geboden, daar waar dat kan. Maar zonder een herwaardering van de waarden van de verzorgingsstaat wordt het mijns inziens een kille bedoeling. Kortom: het is tijd voor herbronning met oog voor enig historisch besef. Op weg naar een herwaardering van de publieke zaak. De allround vakman wint terrein.

Directeur van Futura