Noteerde de slotkoers van Volkswagen op 9 september nog € 170,80 per aandeel, op 25 september was de slotkoers € 107,59. Hiermee is een koersverlies van bijna € 20 miljard gerealiseerd in amper tweeëneenhalve week tijd. Volkswagen wordt ervan beschuldigd de strenge milieueisen in de Clean Air Act bewust te hebben ontweken. Dit heeft Volkswagen gedaan door de software van de Volkswagens zo in te stellen dat de uitstoot van de auto tijdens een controle 40 (!) keer lager is dan deze werkelijk is. Het belang van Volkswagen om de boel te manipuleren is ook evident: een softwareaanpassing is vele malen goedkoper dan een fysieke aanpassing aan een auto en dankzij deze vernuftige fraude heeft Volkswagen veel geld bespaard en dus ook verdiend. Alleen al in Amerika, waar de fraude is ontdekt, gaat het om ruim 480.000 auto’s maar volgens Volkswagen gaat het in totaal om 11 miljoen auto’s. Laten we niet hopen dat ook dit getal maal 40 moet.

Het andere schandaal speelt dus bij het Internationaal Energieagentschap, waar oud-minister Maria van der Hoeven tot en met 1 september jongstleden de scepter heeft gezwaaid.  Volgens de Duitse Energy Watch Group en de Lappeenranta University of Technology uit Finland heeft het IEA het potentieel voor zon- en windenergie bewust structureel te laag ingeschat. De belangrijkste conclusies van het rapport zijn:

• Het IEA gaat in haar World Energy Outlook (WEO) uit van een mondiaal opgesteld zon-PV vermogen van 180 GW in 2024 terwijl dit vermogen al begin 2015 is gerealiseerd. De voorspellingen van IEA komen hierdoor een factor 3 te laag uit.
• De geproduceerde windenergie is dit jaar al 2,6 keer hoger dan de WEO-voorspelling uit 2002. De huidige windproductie wordt door het IEA pas voorspeld voor 2030.

Helaas krijgt dit schandaal veel minder aandacht dan ‘dieselgate’. Logisch, Volkswagen is een consumentenproduct en in menig land het best verkochte automerk terwijl het IEA voornamelijk bekend is binnen de fossiele energiesector als rapportenschrijver in hun voordeel. Wat dat betreft kan de naam net zo goed in Internationaal Fossiel Energie Agentschap worden veranderd.

De grote vraag is echter wat het belang van het IEA is geweest. Waarom heeft de organisatie consequent en bewust het potentieel van zonne- en windenergie onderschat en waarom blijft zij hiermee doorgaan? Vijf jaar geleden zijn de WEO-voorspellingen ook al aan de tand gevoeld en ook toen is al aantoonbaar vastgesteld dat de uitgangsposities van het IEA ruimschoots ingehaald zijn door de werkelijkheid. Toch blijft het IEA maar doorgaan met haar bewust te laag ingeschatte voorspellingen voor duurzame energie. De belangen van de olie-industrie zijn duidelijk; zij willen hun producten blijven verkopen. Zeker aan Volkswagenrijders die in de veronderstelling verkeren dat ze in een ‘schone diesel’ rijden. Het is ook niet raar dat veel van de grote oliebedrijven regelmatig terugvallen op de WEO-voorspellingen van het IEA. BP heeft begin dit jaar haar Energy Outlook 2035 gepubliceerd en stelt daar letterlijk: “Yet our outcomes are closest to the IEA’s “Current Policies Scenario” (CP) and the EIA’s reference case, both of which assume no change in policy settings.”

Grote spelers als BP refereren dus graag aan de verkeerde voorspellingen in de WEO van het IEA omdat ze hiermee hun eigen fossiele positie kunnen blijven verantwoorden.

Bij Volkswagen gaat met de nieuwe topman Matthias Mülller, afkomstig van Porsche, voorlopig het gas erop. Begin september is de positie van Maria van der Hoeven al overgenomen door Fatih Birol. Wellicht dat hij ervoor kan zorgen dat bij het IEA nu een nieuwe wind gaat waaien.