Rutte en Samson halen via een extra SDE+-heffing geld op bij de consument om biomassabijstook in fossiele centrales extra aantrekkelijk te kunnen maken. De energiebelasting voor grote bedrijven gaat nog verder omlaag en er komt mogelijk een fiscaal gunstiger tarief voor energiecoöperaties. Maar die kosten worden gecompenseerd door alweer een verhoging van de energiebelasting voor particulieren die niet meedoen met deze coöperaties. Tot wel 150 euro per jaar per huishouden komt erbij om 16 procent duurzame energie in 2020 te realiseren en dat terwijl een huishouden nu al gemiddeld een netto maandsalaris aan energie kwijt is. Zijn ze nu helemaal gek geworden?

Waarom denk je dat er zoveel energiecoöperaties bijkomen? Dat is echt niet omdat al die mensen nu ineens duurzame energie willen, maar vooral omdat ze op zoek zijn naar een manier om hun energierekening duurzaam naar beneden te krijgen. Energielastenreductie is de eerste moverende reden, het heft in eigen hand nemen een tweede en dat kan uitstekend in een coöperatieve vereniging. Zo staat de kleinverbruiker op, zo vormt de O van Onderop een bedrijf maar dan wel een maatschappelijk bedrijf waar het belang van de consument en de burger voorop staat. De kleinverbruiker betaalt het overgrote deel van de energiebelasting. Naar verhouding betaalt hij 200 keer meer dan een grootverbruiker. Straks moet hij dus ook nog de SDE+-heffing betalen, die rechtstreeks doorgeschoven wordt naar het bedrijfsleven. Zo wordt een ongelijk en daarmee oneerlijk speelveld gecreëerd!

Ik zie de energiecoöperatie dan ook als een stille opstand, een snel groeiende vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. Deze beweging kan leiden tot een revolutie en kan daarmee de kleinverbruiker helpen bevrijden van het juk van de energielasten. Bovendien kan het een lokaal platform zijn om andere nuttige zaken te organiseren zoals zorg, voedsel, glasvezel of zelfs de gezamenlijke exploitatie van een dorpswinkel. Een goed georganiseerde coöperatie is daarmee voor de consument een alternatief voor het energiebedrijf, de bank, de kabelmaatschappij en zelfs voor menige goededoelenstichting of provinciale milieuclub.

Waarom is dat zo? Bij een lokale coöperatie ben je weer gewoon een mens. Je bent deelnemer in plaats van melkkoe, prosument in plaats van enkel consument, betrokken in plaats van slechts een donateur, nodig in plaats van overbodig en lid in plaats van klant. Je bent geen businessmodel voor een ander, maar je werkt samen met je omgeving aan de vitaliteit van de lokale samenleving en dat is hard nodig.

Een lid van een coöperatie heet voortaan een coöperant, wen er maar aan, dat wordt ook in Nederland een nieuw begrip. Vroeger werd iemand die in opstand kwam een rebel of een oproerkraaier genoemd. Nu is iemand die opstaat om zich in te zetten een coöperant.  Ik ben er ook zo een. Ik tekende deze week mijn energiecontract via Energie Dongen, mijn lokale energiecoöperatie, bij de De coöperatieve Vereniging van Energie Coöperaties (VEC). Het voelt geweldig, lekker ongehoorzaam en rebels.

Vanaf 1 november ben ik dus geen klant meer bij het oude energiebedrijf maar een coöperant, klant van onze eigen coöperatie, net als de mensen van Heuvelrug Energie die me een dag eerder voorgingen. In november beginnen de volgende 15 coöperaties en de coöperanten staan te trappelen om mee te doen. Het gebeurt gewoon en is niet meer te stoppen. Hoe oneerlijker de energiebelasting wordt verdeeld en hoe harder de energienota stijgt, des te sneller dit gaat. Rutte II, houd hier rekening mee!