Eigenlijk geldt dat voor elke wereldwijde crisis: samen lossen we het op. Binnen de redactie van Renda praten we hier veel over. Bij onze partners en leden herkennen we dezelfde tomeloze energie en elan. Mooi die enthousiaste verhalen, die initiatieven, die successen. Er gebeuren veel goede dingen.

Maar doet iedereen wel mee? Of, doet iedereen voldoende mee? Ons eerste ijkpunt 2030 komt met rasse schreden dichterbij. Het eindpunt 2050 lijkt ver weg te liggen, maar als je de opgave beziet dan baart mij dat grote zorgen. Beseft iedereen die opgave wel? Misschien denk je wel: “Wat kan ik nu eigenlijk bijdragen? Mijn impact op het milieu is mondiaal gezien toch helemaal nihil! Waarom pakken ‘ze’ die grote bedrijven niet aan?” Interessante vraag. Doet iedereen wat binnen zijn/haar mogelijkheden ligt?

Deze dagen kijkt iedereen naar Shell; laat ik dat ook eens doen. Shell, een bedrijf van vaderlandse bodem. Wereldspeler op de energiemarkt, verantwoordelijk voor 1,8% CO2-uitstoot sinds de industriële revolutie. Wat doet Shell om de opwarming van de aarde tegen te gaan en de CO2-uitstoot te verminderen om in 2050 energieneutraal te zijn? Het is een bedrijf met ambitie want ze onderschrijven het akkoord van Parijs (2015) (net als andere grote olieproducenten). Shell schrijft in haar Duurzaamheidsprogramma:

• In 2050 haar CO2-uitstoot met 50% gereduceerd te hebben ten opzichte van 2016;
• Er is een innovatiebudget van 1 a 2 miljard dollar per jaar voor duurzame energie

Klinkt niet slecht maar is dit voldoende? Een groep kritische aandeelhouders (verenigd in de actiegroep Follow This) vindt van niet, Milieudefensie vindt van niet, Urgenda vindt van niet, Greenpeace vindt van niet…. Geconstateerd wordt dat het bij woorden blijft, maar dat de gestelde doelen jaarlijks niet gehaald worden. Hierdoor ligt het ‘veranderingstempo’ veel te laag en daarnaast wordt getwijfeld aan de juiste bedoeling van het bedrijf. Waarschijnlijk kan dit het beste geïllustreerd worden door een uitspraak van de topman van Shell in het programma Nieuwsuur in 2016, Ben van Beurden: “Zolang er vraag is, pomp ik alles op wat ik op kan pompen.”

Als je je een beetje in deze materie verdiept, dan zie je al snel dat je terecht bent gekomen in een zeer conservatieve branche. Het is de wereld van de aandeelhouder, van het dividend en het rendement. Ambitie op duurzaamheid lijkt geen topprioriteit. Geld verdienen is veel lekkerder. Ik ben er niet van overtuigd dat de slogan Samen lossen we het op ook voor Shell (en de hele oliebranche) geldt.

Milieudefensie, Greenpeace, de Waddenvereniging en 17.000 burgers vinden dit ook en zijn gezamenlijk naar de rechter gestapt om te eisen dat deze ‘mammoettanker’ veel sneller haar koers wijzigt. In haar uitspraak van 26 mei jl. is de rechtbank in Den Haag duidelijk: deze tanker moet veel sneller overstappen naar duurzame oplossingen die minder CO2-uitstoot geven. Zij moet dus ‘weg’ van haar corebusiness, fossiele brandstoffen.

Die gigantische transitie zal niet van vandaag op morgen gerealiseerd zijn, maar laten we niet op voorhand gaan doemdenken. Laten we Shell een beetje helpen, ieder van ons op zijn eigen manier. Om het bij mezelf te houden: vandaag ga ik lekker met de trein. Scheelt 580 km, ongeveer 50 liter benzine (die niet opgepompt hoeft te worden) en een beetje CO2-uitstoot. Ik lever daarmee toch mooi een bijdrage aan de duurzaamheids-ambities van Shell. Ook jij kunt Shell helpen: meer thuiswerken, minder vliegvakanties, meer met de fiets. Het is eigenlijk heel simpel.

Wim Meijer