De laatste weken kun je de krant niet openslaan of je vindt er wel iets over de Klimaatwet, het Klimaatakkoord, de klimaattafels (en dan vooral wat er gelekt is), van gas los gaan en de kosten hiervan. Logisch ook, want de aarde warmt op en de gevolgen hiervan worden almaar duidelijker. Extreme regen- of hagelval, extreme droogte, sneeuw op plaatsen waar al tientallen jaren geen sneeuw meer is gevallen en snel smeltende ijskappen. Toch worden over klimaatverandering ook regelmatig elkaar tegensprekende rapporten uitgebracht: de aarde warmte sneller op dan gedacht, de aarde warmt juist minder op dan gedacht en, gekker nog, de aarde koelt af.

Over de uitkomsten van het Klimaatakkoord en de kosten daarvan, en het van gas los gaan, is het al niet anders. Volgens Aedes, de branchevereniging van woningcorporaties, hebben de woningcorporaties meer dan € 100 miljard nodig om zo’n 2 miljoen huurwoningen CO2-neutraal en gasloos te maken voor 2050. Milieu Centraal rekende begin dit jaar juist uit dat het gasloos maken van een woning binnen 12 jaar is terugverdiend (en dit was nog voordat bekend was dat er weer een belastingschuif aankomt). Niet vreemd dus dat de ‘gemiddelde Nederlander’ die niet, zoals de meeste lezers van deze column, bovenmatig geïnteresseerd is in duurzame energie er geen touw meer aan vast kan knopen.

Gelukkig komt er steeds meer duidelijkheid. De Klimaatwet is inmiddels aangenomen, de hoofdlijnen van de uitkomsten van het Klimaatakkoord worden in juli bekend gemaakt en de minister heeft, eveneens middels een kamerbrief, alvast een doorkijkje gegeven naar de opvolger van het welbekende ‘salderen’. Op 29 juni heeft minister Wiebes ook nog zijn kamerbrief verstuurd over de fiscale vergroening.

Fiscale vergroening is één van de vijf prioriteiten van Wiebes ten aanzien van het belastingstelsel. Volgens de kamerbrief van Wiebes gaat het concreet om een schuif in de energiebelasting van elektriciteit naar gas, de belastingvermindering in de energiebelasting, het afschaffen van de BPM teruggave voor taxi’s en de verhoging van de afvalstoffenbelasting en invoering van bijbehorende heffing van afvalstoffenbelasting bij verwijdering buiten Nederland. Daarnaast is Wiebes voornemens de implementatie van het protocol tot wijziging van het Eurovignetverdrag op te nemen in het Belastingplan 2019.

Diederik Samsom lichtte ook al een tipje van de sluier op. Hij vertelde dat de energiebelasting op gas met 20 cent per m³ omhoog gaat en dat de energiebelasting op elektriciteit met 7 cent per kWh omlaag gaat. Later werd nog gemeld dat het om een verhoging van 75% gaat op gas en om een verlaging van 73,9% op elektriciteit. En dit allemaal terwijl minister Wiebes eind juni 2016, nog maar twee jaar geleden dus, nog stelde dat ‘een verdere belastingschuif niet nodig is’. Verwarrend allemaal, vind u niet?

Dat vindt u inderdaad ook. Dit blijkt namelijk uit het onderzoek dat EénVandaag tussen 26 juni en 29 juni heeft uitgevoerd en waarvan de resultaten 30 juni zijn gepubliceerd. Aan het onderzoek deden bijna 22.000 panelleden mee. Het rapport meldt het volgende: “Dat Nederland nu een Klimaatwet heeft, vinden zeven op de tien panelleden (69%) belangrijk. Veel mensen staan achter de hoofddoelen van die wet: driekwart (73%) vindt het goed dat de CO2-uitstoot in 2030 met bijna de helft wordt verminderd ten opzichte van 1990 en tweederde (67%) staat achter het plan dat Nederland in 2050 energieneutraal is. Een van de mogelijke plannen om de doelstellingen te halen is dat alle huizen in Nederland van het gas af moeten. De grootste groep (54%) deelnemers vindt dit een goed idee. Over de vraag of mensen zelf moeten meebetalen aan de overgang van gas naar elektriciteit in hun woning zijn de meningen verdeeld. Vier op de tien (41%) hebben er begrip voor als huishoudens zelf meebetalen, de helft (52%) heeft daar geen begrip voor. Maar voor het idee dat vrijwel alle kosten voor de rekening van de bewoners zouden zijn, al dan niet met de mogelijkheid om een ‘groene lening’ af te sluiten, is geen steun. Een ruime meerderheid (71%) vindt dat een slecht plan. Veel mensen maken zich ernstige zorgen dat ze zulke kosten helemaal niet kunnen opbrengen of dat het invloed zal hebben op hun leven.”

Kortom: ja, we moeten iets aan het klimaat doen, maar 'niet van mijn geld'. Laten we, nu er eindelijk een Klimaatwet is, eens duidelijk worden op het gebied van energietransitie en neem hierbij een voorbeeld aan de hypotheekaftrek. Ook dit is een jarenlang getouwtrek geweest, maar uiteindelijk is het gelukt en is het voor iedereen duidelijk. Probeer dit nu ook eens voor de energietransitie te doen.

Want laten we eerlijk zijn: wanneer we straks de omslag hebben gemaakt en gasloos zijn, gaat de energiebelasting op elektriciteit gewoon weer omhoog. Sterker nog: dan wordt ie zelfs hoger dan die ooit is geweest. Want we moeten met z’n allen de rekening betalen. Of dit nu via je portemonnee gaat, of via de belastingen.

Jan Willem Zwang