Met de afspraken wordt de 400 miljoen euro uit het Energieakkoord voor energiebesparende investeringen, definitief bestemd voor verhuurders in de sociale huursector. Verder vervalt voor de sector de zogeheten integratieheffing btw. Voor corporaties levert dit een voordeel op van 60 miljoen euro per jaar.

Aedes en het kabinet willen met hun overeenkomst financiële risico’s beperken en verstoringen op de vrije markt voorkomen. Corporaties gaan daarom hun sociale activiteiten splitsen van andere commerciële activiteiten of activiteiten die niet gelden als een Dienst van Algemeen Economisch Belang (DAEB). Voor deze activiteiten is volgens de Europese regels ook geen staatssteun toegestaan en zijn er dus geen geborgde leningen.

Corporaties kunnen kiezen voor een juridische of administratieve splitsing. In het eerste geval worden de niet DAEB-activiteiten in een aparte rechtspersoon ondergebracht zodat eventuele risico’s niet op de corporatie drukken. Bij een administratieve scheiding is dat niet het geval.

Corporaties die voor een administratieve splitsing kiezen, krijgen met zwaarder toezicht te maken. Ook zijn er minder niet DAEB-activiteiten toegestaan. Wat wel geoorloofd is, moet ten dienste staan van de kerntaak. Zowel bij een juridische als administratieve scheiding geldt dat op termijn de nieuwe niet DAEB-activiteiten tegen marktvoorwaarden gefinancierd moeten worden, zodat er een gelijk speelveld ontstaat.

Het kabinet en Aedes zijn het verder eens over een grotere rol van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) bij saneringen. Randvoorwaarde van het kabinet is daarbij wel dat de risico’s voor de staat als achtervanger van dit fonds niet toenemen.

Verschillende personen uit de branche hebben reeds gereageerd op de nieuw gemaakte afspraken, waarbij de algemene opvatting is dat de huurder uit het oog wordt verloren. Pieter Bregman, algemeen directeur bij woningcorporatie Nijestee, trekt de vergelijking met dierentuin Blijdorp, waarin de corporaties de apen zijn. “Naar nu blijkt heeft een delegatie van apen in het geheim met de dierentuindirectie onderhandeld en een akkoord bereikt! Zo hopen de apen groter onheil af te wenden. Immers, er circuleert ook een directievoorstel om circus- en dierentuindieren geheel te verbieden. Wat de bezoekers van de dierentuin hier allemaal van vinden is niet bekend”, zo schrijft hij op het forum van Aedes.

Ronald Paping, directeur van de Woonbond, kan zich vinden in het vergeten van de huurder. Hij reageert: “De incidentele gelden uit het energieakkoord wegen natuurlijk volstrekt niet op tegen de verhuurdersheffing; bij beter onderhandelen hadden deze gelden ook binnen gefietst kunnen worden, zonder deze deal. Zo beschouwd heeft Aedes zijn verzet tegen de heffing opgegeven in ruil voor een btw-voordeel van 60 miljoen.”