Ik herkende het gevoel meteen. Uren zou ik kunnen kijken. Grote, kleine, vrolijke, verwarde, serieuze, sombere, succesvolle, mooie en vreemde mensen. Het lekkerst vind ik wel als ik mensen zie die ik in mijn eigen leven nooit tegenkom. Waarvan je de mond los valt. Waarvan je denkt, dit bestaaaaat niet. Ik voel dan weerzin, waanzin en verwondering tegelijkertijd. Het fascineert me zo dat ik zelfs even ga verzitten om het beeld nog wat langer vast te houden; het bezorgt me soms de sensatie van een griezelfilm. En ook, zittend op een terrasje, op klaarlichte dag kan ik mezelf verliezen in een eigen ter plekke geregisseerde romantische film wanneer er een aantrekkelijke man voorbijloopt, met of zonder een prachtige vriendin.… kortom, ik kon me er alles bij voorstellen.

“Het grootste misverstand”, zei deze cultuurfilosoof die veel meedenkt in complexe vraagstukken die de openbare ruimte in het bijzonder en de samenleving in zijn algemeenheid aangaan, “is dat mensen elkaar graag willen ontmoeten. Mensen willen elkaar helemaal niet ontmoeten!”, zei hij met de overtuiging van een wetenschapper. “Ze willen hun eigen vrienden en familie ontmoeten”, ging hij verder, “maar zeker toch geen vreemde vreemden. Mensen die zo anders zijn, dat contact maken eng is. Mensen willen vooral observeren om zich daarover te verbazen of verkneukelen.” Er donderde een kwartje in mijn veroordelende brein: getver, hoe waar is dat?!

Ik realiseer me dat dit de kern is van de verandering die (in mij) moet plaatsvinden. We moeten het contact aangaan met elkaar en de afstand niet langer bewaren. Met de grote maatschappelijke uitdagingen zoals de energietransitie, is dit een absolute vereiste. Deze transitie is een complexe puzzel die samen moet worden opgelost. Gemeenten, energiebedrijven, netbeheerders, corporaties, verenigingen van eigenaren en andere burgers zijn de belangrijkste partners die elkaar zullen moeten vinden en – spannend – moeten omarmen. We zullen in no-time (klimaatakkoord) elkaars taal moeten leren spreken. We zullen elkaars belangen en vooral ook onze angsten, twijfels en dilemma’s over en weer moeten uitspreken en erkennen. Onze verschillen maakt elke verbinding juist waardevol.

Dat we heel verschillend zijn, is dus het goede nieuws. Dat we elkaar beter moeten leren kennen om tot samenwerkingen te komen is geen slecht nieuws maar een gegeven. Evenals het feit dat dat moeilijk en best een beetje eng is. Om die reden hebben de kennisnetwerken Renda en Energie+ voor dit nummer de handen ineengeslagen. Je houdt het resultaat vast van een samenwerking om deskundigen uit twee werelden (corporaties, gemeenten en particulieren) met elkaar te verbinden. Integere hardwerkende mensen zoals jij die elkaar in de wijk tegenkomen om de energietransitie te realiseren. Houd het niet bij observeren maar maak oprecht contact. Wie is deze man of vrouw? Kun je zonder aannames en vooroordelen deze mens zien? Als je de smaak te pakken hebt, wil ik je ook uitnodigen aan mijn “energietafel”. In 2020 start ik een soort intervisiegroepje (ik zoek nog naar een veel leuker woord!) waarin professionals uit de diverse disciplines met elkaar hun casus, concrete vraag of dilemma bespreken. De cyclus is relatief kort en het aantal mensen beperkt (max 8 personen per cyclus). Ik start met elkaar echt te leren kennen, als mens. Daarna spreken we met elkaar over het werk. En natuurlijk sluiten we af met een (alcoholvrij) biertje op een terrasje in de zon ergens in ons nieuwe (aardgasvrije) Nederland en kijken samen ontspannen naar iedereen die voorbij komt.