De gemeente geeft als eigenaar de grond uit aan de bewoners en heeft een prachtig doel gesteld; een energieneutrale wijk. Die moet bereikt worden in een open proces. Vorige week is een aantal experts samen gekomen in het Rondeel-kippenhok van Wij krijgen Kippen om de energiestrategie te bepalen voor dit eiland. Het uitgangspunt was dat we er zelf ook zouden willen wonen. Dat bleek ingewikkelder dan gedacht. Er bleken ongeveer 400.000 routes naar een energieneutraal eiland te zijn!

Reken maar mee. Kiezen we voor één energiesysteem voor het hele eiland, één systeem per appartementenblok, één systeem voor tien woningen of krijgt elk appartement een eigen energiesysteem? Of komt er een warmtenet van 50.000 woningen of zelfs een geothermienetwerk? Dit zijn nog maar de eerste zes opties. Daarna zijn er vier keuzes te maken voor isolatie. Maken we een dikke luchtdichte ‘jas’ met muts om de woning, waardoor ook veel ventilatieapparatuur nodig is? Of een ‘dunne jas’ met natuurlijke ventilatie en extra duurzame energieopwekking? Of bouwen de bewoners een woning met laagjes, sommige zeer goed geïsoleerd, anderen wat minder, die ze per seizoen ‘aan of uit kunnen trekken’? Of gaan ze ‘warm bouwen’, met water door de muren dat koude en de warmte buiten houdt? Zes maal vier, dat zijn al 24 routes. En daarna zijn er achttien verschillende manieren om energie op te wekken voor de verwarming: uit aarde, lucht, biomassa of zon. En vier manieren om warm tap water te maken. En vijf manieren om elektriciteit op te wekken. En zes keuzes voor energieopslag. En vier manieren om de warmte af te geven aan de woonkamer.

Een keuze uit al deze combinaties is gelukkig logisch te beredeneren aan de hand van de criteria die door bewoners en overheid worden vastgesteld. Als we de –ingeschatte- bewonerswensen samenvoegen met die van de overheid stellen we een lijst met criteria op. Ten eerste, zoveel mogelijk energie in de wijk zelf opwekken uit eeuwige bronnen. Het systeem moet zo klein als mogelijk zijn en groot als nodig. Daarnaast wil de bewoner zo veel mogelijk gemak. En hij wil geen risico’s. Hij heeft liever een tweede systeem als backup, dan een systeem dat dienst kan weigeren. Bewoners willen een systeem dat minstens even betaalbaar is als traditionele systemen. Ook is het goed een flexibel systeem te hebben, waarin elke groep particuliere opdrachtgevers zijn eigen systeem kan gebruiken en al of niet mede-eigenaar kan worden. En dat rekening houdt met technische ontwikkelingen in de komende vijf jaar. Koeling bleek een wens van een half miljoen mensen deze zomer, dus het lijkt goed hier ook rekening mee houden.

Aan de hand van de criteria kiezen we twee logische combinaties van de 400.000 mogelijke ingrediënten. Allereerst willen we de elektriciteit op een niveau van het hele eiland of groter. Dan kan hiermee gespeeld worden als er een stroomoverschot is, bijvoorbeeld door het op te slaan in buurtaccu’s en buurtboilers. De warmte moet zoveel mogelijk lokaal opgewekt worden. De eerste route hiervoor is het ‘Kashuis’-complex met verschillende ‘laagjes’ van isolatie. Hier dik en daar dun. De zon verwarmt direct water en samen met de zonnepanelen zorgt dit ervoor dat 80% van de woning al op eigen energie is. De laatste 20 procent kan elektrisch of met hout opgewekt worden. De tweede route is een warmtepomp met warmtekoude opslag per blok in redelijk geïsoleerde woningen.

Over twee jaar weten we wat de bewoners zelf uitpuzzelden om 20 miljoen kWh per jaar op te wekken voor het hele eiland. We hebben in ieder geval samen met de gemeente gezorgd dat de mogelijkheden die we nu kennen de revue gepasseerd zijn. En dus meegenomen worden in de stedenbouwkundige plannen en aanbestedingsprocedures.