Op dat moment woonde ik nog in een huurwoning in een nieuwbouwwijk in Eindhoven. Overigens pas twee jaar oud, met een EPC van 0,8. Die EPC-waarde bleek een papieren tijger. De gemiddelde energielasten voor de bewoners in deze nieuwe wijk schoten ver boven de 200 euro per maand. De nieuwe bewoners waren lekker gemaakt met een lage EPC om die te compenseren met een hoge huur. Dat viel dus tegen. Een nieuwbouwhuis van 450 m3 met een gemiddelde energielast van hoger dan 200 euro is natuurlijk waanzin. Helaas voor de bewoners zal grootschalig onderhoud (lees energieneutrale renovatie) van deze woningen voorlopig nog wel niet in het onderhoudsprogramma van de corporatie zijn opgenomen. Een op de vijf bewoners is inmiddels vertrokken, waarvan een groot deel vanwege de hoge woonlasten. Pogingen die ik met medebewoners heb ondernomen om het probleem aan de kaak te stellen, werden door de corporatie afgeweerd met een onafhankelijk rapport van een energieadviesbureau waaruit zou blijken dat de woningen naar behoren functioneren.

De dagvoorzitter kon bij mij dus een diepe onvoldoende noteren. De enige die zichzelf een 9 durfde te geven was Ivo Opstelten die zijn huis tussen 2009 en 2011 energieneutraal renoveerde. Wellicht geïnspireerd door de confronterende uitkomst van de intro van de dagvoorzitter van TNO, stelde Ivo in juni bij zijn openingscollege als nieuwe lector van het lectoraat ‘Nieuwe Energie in de Stad’ aan de Hogeschool Utrecht de volgende drie vragen aan zijn publiek:

1. Wie vindt dat energieneutraal bouwen technisch al haalbaar is?

2. Wie denkt dat het al rendabel is?

3. Wie woont er in een energieneutraal huis?

U raadt het al. Bij vraag 1 en 2 gingen de handen enthousiast de lucht in. Bij vraag 3 bleven de handen omlaag en werd er wat gegrinnikt. Met andere woorden: erover praten is altijd gemakkelijker dan het ook echt te doen. Het verschil tussen theorie en praktijk. Tussen willen en doen.

In februari 2014 is de volgende expertmeeting van TNO. Ik hoop dan net als Ivo mijn hand op te kunnen stekken. In april ben ik, samen met mijn vrouw, begonnen met het bouwen van onze eigen energieneutrale woning. Na vijf maanden bouwen is me wel duidelijk geworden waarom het zo stil bleef na de derde vraag van Ivo. Het is nog zeker geen business as usual. Ik heb bewust gekozen voor een bouwteam met alleen maar traditionele deelnemers die geen of nauwelijks ervaring hadden met duurzaam bouwen. Alle inmiddels bijna afgezaagde klaagzangen over de bouwsector heb ik aan den lijve ondervonden: ‘de keten werkt niet samen’, ‘er is te weinig bekendheid met nieuwe techniek’ en ‘we moet integraal ontwerpen’. Ze zijn allemaal waar. En ja, de bouwwereld is conservatief. Ook dat is waar. Maar vergeten we niet iets? Zijn wij als consumenten niet stiekem ook erg conservatief? Waarom gaven niet alle experts bij TNO zichzelf een 9? Is het niet hoog tijd dat we de dingen echt anders gaan willen en uit onze comfortzone stappen?

Mijn doel is dat mijn vrouw en ik over acht maanden genieten van het comfort van onze energieneutrale woning. En natuurlijk hoop ik het bouwteam en andere toekomstige energiepioniers te inspireren om nieuwe kansen te zien en te benutten.  Ons huis in aanbouw is hier te zien.