“Er gaat geen dag voorbij of het belang van de aanpak van de bestaande gebouwvoorraad wordt benadrukt. Of het nu onderhoud, renovatie of transformatie betreft. Alle argumenten worden genoemd om het belang ervan te onderstrepen: milieu, werkgelegenheid, behoud van waarde, en zelfs het gebruik wordt expliciet aangegeven. Dit staat in schril contrast met de stilte rond deze onderwerpen van de afgelopen twee decennia. Tot de crisis overheerste de nieuwbouw, samen met de ermee gepaard gaande sloop, de agenda’s van de meeste betrokkenen. Maar nu renoveren actueel is, kun je kennis niet zomaar uit de hoge hoed toveren. Kennisontwikkeling, -vergaring en -vernieuwing hebben tijd nodig. En dan zal het nog om kennis moeten gaan die in de praktijk zinvol is.

In deze renda special staat kennisontwikkeling als een gemeenschappelijke taak centraal. Kennis ontwikkelen doe je niet alleen; er zijn platforms en hulpmiddelen voor om dwars door de traditionele keten nieuwe verbanden te laten ontstaan. Tegelijkertijd wordt het steeds duidelijker dat die ontwikkeling tijd nodig heeft. Er is veel oefening nodig om iets meester te worden; alleen een boek, cursus of tool leiden niet tot het vereiste vakmanschap. Om dit te realiseren zal er langdurig en gestructureerd onderwijsaanbod moeten zijn om de basis te leggen. Het betreffen in eerste instantie ‘orthodoxe’ zaken, die ertoe moeten leiden dat de maatschappij opnieuw uitgerust is om de kwaliteitsaanpassing van de gebouwvoorraad zinvol in te vullen.

Maar er is meer nodig om tot een aanbod te komen dat ook in de toekomst kans van slagen heeft. Er is ook een structurele vernieuwing nodig ten aanzien van product, proces en samenwerking. Bewust wordt het woord ‘innovatie’ hiervoor niet gebruikt; dit is bijna een modeterm geworden. Vernieuwing zegt iets over de totale sector die een renaissance moet ondergaan en zich niet beperkt tot één, maar tot vele onderdelen. Het verbindt als het ware automatisch het verleden met de toekomst en veronderstelt een continu leerproces. Kennis en onderwijs vormen bij de totstandkoming van die vernieuwing de basis en de motor. Dat is dus meer dan een conjuncturele oplevering of een btw-tarief van 6 procent.”

De renda special 2013/1 verschijnt op 12 april. Abonnees lezen de editie nu al online.