Dit was de aanleiding voor de coöperatie om een cursus over NOM te starten. De cursus en de tools die we ontwikkelen, is open source en zal na afronding van beschikbaar worden gesteld aan andere lokale initiatieven. Integraal advies en toekomstbestendig uitgewerkte oplossingen met een duidelijk handelingsperspectief, dat is waar de cursus over gaat. Men zegt dat het aanpakken van een woning over drie dingen gaat: isoleren, ventileren en opwekken (IVO). Ondertussen weten we het wel: isoleren (waaronder kierdichting) heeft gevolgen voor je gebruik, maar gebruik je de opgewekte warmte en stroom efficiënt en effectief? Dat zijn vraagstukken die ook ingevuld moeten worden, wil je uitspraken kunnen doen. Binnenklimaat en actieve ventilatie kunnen op bouwfysische en gezondheidsgronden wenselijk of noodzakelijk zijn. De relatie tussen isoleren en ventileren met opwekken, is echter minder duidelijk. Want hoeveel warmte en stroom moet je opwekken? En hoe worden beoogde prestaties gehaald? Daarom hebben we binnen de cursus nog twee dimensies toegevoegd, te weten Gebruiker- en Afgiftesysteem (denk aan radiatoren, vloerverwarming, luchtverwarming). Oftewel: IVO-GA!

Aan de hand van een Excel-tool stellen de cursisten hun eigen energieadvies op. Vertrekpunt is voor iedereen een toekomstbestendige ambitie. Dat wil zeggen: voorbereid op een gasloze economie, op stijgende energieprijzen, en daarmee betaalbare woonlasten. En, last but not least, een woning die (ongeacht bouwjaar) voldoet aan de meest recente normen als het gaat om comfort en gezondheid van binnenklimaat. Eén van de mooie dingen van de cursus vind ik dat cursisten zelf ontdekken dat NOM-ontwerp iets heel anders is dan maximale energiebesparing. Het is juist zoeken naar de goede balans tussen de vijf genoemde elementen van IVO-GA. En dat is een traject wat bezaaid is met allerlei waardevolle inzichten waar de cursist nog jaren plezier van heeft.

Het resultaat van deze cursus is een adviesrapport dat door de cursist zelf is opgesteld. Hiermee kan in één keer de ambitie worden behaald, of in stappen. In stappen wanneer dat beter bij de situatie van de gebruiker past om technische, financiële of praktische redenen. Het advies is inclusief een uitvoeringsplan waarbij de noodzakelijke diepgang er ook is. Dat wil zeggen: het beperkt zich niet tot ‘HR++ glas, vloerisolatie en ventilatiebox’. Want dat is precies het niveau dat al jarenlang uit niet-integrale EPA-tools rolt. Het gaat juist om het waarom en hoe van een maatregel. Dus het advies behelst ook onderbouwing van het waarom van de maatregel en tevens specifieke bouwkundige en installatietechnische details, inclusief toetsing op bijvoorbeeld dauwpunten en vochthuishouding.

De tijd van rucksichtslos losse maatregelen verkopen is hopelijk binnenkort voorbij. Dat is een mooie opgave voor aanbieders en adviseurs. Aanbieders kunnen zich positioneren als een partij die oplossingen kan bieden voor nu en in de toekomst, anders dan even snel een product leveren. Adviseurs kunnen in de eerste plaats hun kennisniveau opkrikken om daadwerkelijk een woning integraal te kunnen benaderen, en vervolgens hun klant meenemen in dat begrip en inzicht.